De beperkingen van 113Online

“Kan online lotgenotencontact helpen bij de verwerking van het verlies van een naaste door zelfmoord? Dat is de belangrijkste vraag van het Trimbos-instituut bij het onderzoek naar het 113Online forum voor nabestaanden van zelfmoord.” (bron)

Hoewel mijn antwoord op de vraag ‘ja’ zou zijn, denk ik inmiddels bij het 113Online forum: ‘nee’.

Een van de dingen die ik leerde bij traumaverwerking was het kinderlijk simpele maar toch zo moeilijke: praat! Ondertussen had ik al iets gelezen over 113Online en besloot er een kijkje te nemen. Wat te lezen. Me te registreren. En na enkele weken een topic te openen over het gebrek aan eerste opvang, in de hoop ervaringen van anderen te krijgen en me misschien wat minder eenzaam in mijn woede en verdriet te voelen. Mijn tweede reactie ontving ik meteen een privé bericht van een van de moderators. Niet om me welkom te heten. Ook niet om me sterkte te wensen. Maar omdat men een beetje gestruikeld was over de volgende woorden:

“Persoonlijk vond ik het onbegrijpelijk en behoorlijk verwerpelijk dat slachtofferhulp NL niet weggelegd is voor mensen die een suïcide van dichtbij meemaken. Weet nog dat de televisiekijker die had gezien hoe een mijnheer op koninginnendag tegen de Naald reed en van slag was geraakt van de televisiebeelden, opgeroepen werden vooral slachtofferhulp te bellen. Kon de tv wel uit het raam gooien toen ik die mededeling zag. Ook als je fiets voor de deur gejat is, krijg je slachtofferhulp geboden. Maar wij stonden midden in de nacht zonder een greintje informatie op straat en konden de volgende dag vier liter bloed van mijn vader opdweilen, messen weggooien en moesten maar zien hoe we alles gingen regelen.”

Vriendelijk werd me verzocht de laatste zin te verwijderen. De reden: het zou te zwaar zijn voor andere nabestaanden om te lezen ‘in een situatie waar zij er niet met anderen over kunnen praten’. De moderator meende bovendien dat het ook voor mij veel beter zou werken als ik mijn gevoelens zou delen met een hulpverlener, achter gesloten deuren.

…

Ik moet zeggen dat ik vooral verbijsterd was van dit bericht. Ik zat toch zeker niet op een forum over theekopjes en punniken? En had 113Online zich niet met name tot doel gesteld alles rond zelfdoding bespreekbaar te maken, het taboe te doorbreken? En werkelijk, een forum wat mensen geen mogelijkheid biedt te praten?

Rap heb ik dit – maar dan beleefder – terug gekaatst. Het zou meegenomen worden in de eerst volgende vergadering. En inmiddels is er over vergaderd. De uitkomst: de methode van zelfdoding mag vermeld worden, maar zij willen een grens stellen aan ‘details die door nabestaanden als schokkend kunnen worden ervaren’. Elk geval zal daar individueel op beoordeeld worden, vanzelfsprekend niet door de nabestaanden op het forum maar door de moderators. Verder werd me wollig en vaag duidelijk gemaakt dat opruimen van bloed een schokkend detail is wat niet verteld mag (en uiteraard kon ik wel achter gesloten deuren een hulpverlener raadplegen).

Denk dat niemand in die vergadering zich afgevraagd heeft wat de methode van zelfdoding geweest is, als je daarna veel bloed op hebt moeten ruimen. Ben er van overtuigd dat het absoluut niet gewaardeerd zou worden als ik de gewraakte zin weg zou halen om te vervangen met de methode die mijn vader gebruikt heeft. Het is immers klip en klaar, er mag over zelfdoding gepraat worden als men er maar niet over vertelt. Geheel in lijn met het heersende taboe dat over zelfdoding niet gepraat mag worden. Iets wat 113Online op deze manier nooit zal doorbreken.

Voor nabestaanden van zelfdoding die behoefte hebben aan online lotgenoten contact, is er Werkgroep Verder met onder andere een uitgebreid (en besloten) forum voor nabestaanden. Hoewel het een organisatie in België is, worden Nederlanders er met open armen ontvangen. Daar is het mogelijk om over werkelijk alles te praten in een erg prettige, veilige sfeer.